.
1482 - WAAR EXACT
BEVINDT ZICH HET MIDDENPUNT VAN ONS DENKEN OVER ONOVERWINNELIJKE WAPENS?
.
Als
échte gasmaskers
Alleen
nog maar ’n verre herinnering zijn….
.
I) INLEIDING
De kern van onderstaand
verhaal is eigenlijk de vraag waarom het atoombommetje, dat vrolijk dingetje,
door hen die het bezitten, niet gebruikt wordt in de praktijk.
Kan ik inkomen, want wij
staan sedert september 1944 gelukkig,
dank zij Uncle Sam, aan de goede kant
van het verhaal. En als de vijand dan zo goed zou willen zijn, de normale wraakacties te beperken tot onder de
Armoegrens?
.
II MIDDEN
Wie
gifgas zegt, moet kernwapens zeggen
"De westerse kernwapenstaten meten met twee
maten en gewichten", vindt Tom Sauer, professor internationale politiek
aan de UA. De Morgen
Syrië heeft het chemische-wapenverdrag niet
ondertekend met als argument dat Israël als enige in de regio kernwapens heeft
*
Een coalitie van gelijkgezinde westerse landen
bereidt een strafexpeditie voor tegen het Assad-regime omwille van de gifgasaanval,
die door de VN inspecteurs nog dient bevestigd te worden. Veel Syriërs en
kritische waarnemers merken op dat 1.000 doden door een gifwolk blijkbaar meer
effect ressorteren dan de meer dan 100.000 dodelijke slachtoffers die eerder
vielen.
De vraag stelt zich dus of chemische wapens dan
intrinsiek zo verschillend zijn? Algemeen wordt een onderscheid gemaakt tussen
conventionele wapens en de zogenaamde massavernietigingswapens, oftewel de ABC-
wapens: atoom-, biologische, en chemische wapens. Het verschil zit hem niet in
de potentiële vernietiging die kan worden aangebracht. Ook met conventionele
wapens kan massale vernietiging worden aangericht. Men denke aan de loopgraven
van 1914-1918, de meeste strategische bombardementen op Britse, Duitse en Japanse
steden tijdens Wereldoorlog II, of wat er de afgelopen twee jaar in Syrië is
gebeurd.
Het verschil is dat per wapeneenheid de potentiële
vernietiging bij massavernietigingswapens veel groter is. Met andere woorden,
je hebt (veel) meer conventionele wapens dan massavernietigingswapens nodig om
dezelfde mate aan vernietiging te bekomen. Je zou dus kunnen stellen dat vanuit
militair standpunt het efficiënter is om een stad te vernietigen met één
nucleair wapen dan met een hele lading conventionele wapens. Enkele liters
VX-gas volstaan om duizenden slachtoffers te maken. Eén caveat: het gebruik van
bepaalde categorieën chemische en biologische wapens is afhankelijk van
weersomstandigheden. Deze waren vorige week in Damascus ideaal: een windstille
nacht en niet te hoge temperaturen.
Israël als argument
De afhankelijkheid van het weer is maar één
verklaring waarom chemische wapens niet vaak worden ingezet. De belangrijkste
verklaring waarom massavernietigingswapens quasi nooit worden ingezet, heeft te
maken met de intrinsieke vernietigingskracht, en de daaruit voortvloeiende norm
die stelt dat het inhumaan is om dergelijke wapensystemen in te zetten, zelfs
in een oorlog.
Hardcore realisten zullen meteen counteren dat
normen en waarden van geen tel zijn in de (internationale) politiek, laat staan
in gewelddadige conflicten. Dat is te kort door de bocht. De rol van het
internationaal recht en de normen en waarden die aan de grondslag liggen van de
codificatie in rechtsregels, is de afgelopen decennia wel degelijk toegenomen,
ook wat het oorlogsrecht betreft. Al aan het einde van de negentiende eeuw
heeft men tijdens de Haagse vredesconferenties bepaalde wapensystemen gebannen.
Na het grootschalig gebruik van mosterdgas in Flanders Fields, in de volksmond
ook wel yperiet genoemd, werd midden jaren 20 het Protocol van Genève gesloten,
dat het (eerste) gebruik van dergelijke gassen verbood.
Het niet-gebruik van chemische wapens heeft
redelijk standgehouden (uitgezonderd in Abessinië en in China in de jaren 30,
en het Zyklon B-gas in de uitroeiingskampen) totdat Saddam Hoessein in de jaren
80 zowel tegen Iran als tegen zijn eigen Koerdische bevolking gifgas gebruikte.
Wat op zijn beurt geleid heeft tot multilaterale onderhandelingen voor een
algeheel verbod op chemische wapens in 1993, inclusief een instelling in Den
Haag die zich toelegt op het nagaan van de vernietiging van de arsenalen en
verificatie van niet-gebruik, waaronder de VN inspecteurs in Damascus.
Syrië is een van de zeven landen ter wereld die het
verdrag nooit hebben willen tekenen (in tegenstelling tot het Protocol van
Genève, dat wel door Syrië werd ondertekend). Syrië heeft het niet ondertekend
met als argument dat buurland Israël als enige in de regio over kernwapens
beschikt. Het toont aan waarom chemische wapens, die makkelijk aan te maken
zijn, soms wel eens de atoomwapens van de armen worden genoemd.
Ziende blind
Omwille van hogergenoemde norm ben ik in principe
akkoord om het Syrische regime bij de les te houden en de verantwoordelijken
voor de gifgasaanval te straffen, op voorwaarde dat eerst duidelijk wordt
aangetoond wie verantwoordelijk is. Idealiter niet door bombardementen, maar
door de individuele verantwoordelijken naar het Internationaal Straftribunaal
in Den Haag te sturen. Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Makkelijker is om
kruisraketten af te vuren die hoogstwaarschijnlijk weinig of niets aan het
conflict zullen veranderen. Nog meer dan over chemische wapens gaat die aanval
vooral om de geloofwaardigheid en reputatie van de VS ten aanzien van de
bevriende naties hoog te houden. Eerst een rode lijn trekken waarvan Obama
dacht dat die nooit zou overschreden worden, en dan niets doen, is politiek
geen optie. Interventionisten zoals VS-ambassadeur bij de VN Samantha Power
zullen president Obama de laatste dagen bijgespijkerd hebben.
Eén aspect blijft in het debat tot hier toe
onaangeroerd: de rol van die nog destructievere wapens, met name de
atoomwapens, waarvoor de roep toeneemt om ze ook illegaal te verklaren. De norm
tegen chemische wapens stelt natuurlijk per definitie dat het inzetten van
kernwapens nog inhumaner is. De kernwapenstaten, inclusief de NAVO (en dus ook
ons land), die blijven vasthouden aan het impliciet dreigen met de inzet ervan,
doen alsof ze ziende blind zijn. De spagaat wordt met de dag echter moeilijker
vol te houden. Hoe legitiem is het om de chemische wapenaanval nu te betreuren
en naar aanleiding hiervan militaire actie te ondernemen, terwijl diezelfde
westerse landen blijven zweren bij het inzetten van de nog veel destructievere
kernwapens?
Twee maten en twee gewichten - iets wat niet vol te
houden is, tenzij in een machiavellistische wereld. .
III
SLOT
In
Londen is Cameron in zijn eigen uitwerpselen getrapt en is hij uitgegleden.
Geen mandaat om soldaatje te gaan spelen samen met Al Quada tegen de vriend van
Vladimir Poetiiin.
IOk
denk dat alle lijnen tussen Old England (dat de traditie heeft te vechten tot
de laatste bondgenoot is gevallen) en Het Pentagon (via Parijs) nu roodgloeiend
staan. Het vertwijfeld kreunen van Hollande die zijn volk graag had leren
kennis maken met het moderne gasmasker, wegens de kans om internationaal te
schitteren die nu bijna wegvalt, druppelt af van mijn TV-scherm op de vloer. De
VRT verbergt Obama achter veel woorden : de man is momenteel op zoek naar de
uitgang en komt niet voor de camera’s. Waar ergens zou hij die medaille van de
Nobelprijs van de Vrede hebben laten slingeren? Zou zijn zwarte Michèle die nu
al opgeblonken hebben? Michèle where are yoy? I need yopur heart om tegen te
liggen wenen….
In
SyriPe kan het afslachten van moslims onder elkaar dus gerust nog een tijdje
verder gaan. Zo lang de voorraad strekt, lijk in de uitverkoop van de solden….
Allah zal wel weten als het genoeg is, zeker?!
*
De
‘Machthebbers’ bij ons kijken zedig de andere kant op, diep in hun hart blij
met nog maar eens scheepsladinfgen vluchtelingen die wij met z’n allen in
EurAbia zullen moeten onderhouden. Laat nu toch hun kop gerust, ze zijn met
vacantie…. Ondertussen zullen de nieuwelingen zich ietwat aangepast voelen, en
hun vetes bij ons herbeginnen uit te vechten.
Wie weet, heeft een of ander van die Vrijheisstrijdertjes geen kilootje
Sarin mee binnen gesmokkeld gekregen onder de kledij van een van zijn vrouwen.
En kijkt hij uit naar de gewenste atmosferische omstandigheden om het deksel te
openen?
Weet
iemand waar er gasmaskers verkocht worden?
*
Als
kleine jongen heb ik heel wat ‘Feldfrauen’ met zo’n rare geribde ronde doos aan
hun koppelriem zien rondlopen. Die namen ze zelfs mee om te slapen, werd
gezegd. Pas na de bevrijding, in die eerste septemberdagen van 1944 (er was
toen geen school) hebben we onze nieuwsgierigheid kunnen voldoen door sommige
achtergelaten exemplaren als krijgsbuit mee naar huis te sleuren. Ze wogen als
lood, die dozen konden voor niets anders dienstig worden, en de inhoud stink
als de pest. We dachten dat de poeder-patronen, die eerst nog moesten worden
open geschroefd, levensgevaarlijk waren en gooiden die troep gewoon weeg. Maar die rare slurfen op onze kop zetten
durfden we niet, uit vrees te verstikken. De stoutsten onder ons, kwajongens,
durfden dat wel, om onverwacht, achter hoek of kant met vervormde stem de
‘meisjonens’ te doen schrikken…
Neen,
de tijd der gasmaskers hoeft voor mij nooit meer terug te komen….. Wij speelden
er mee, toen er geen gevaar meer was. Maart het moet erg zijn, als dat gevaar
nog moet komen.
Geschreven door AABEE via
Digitalia
…
…
Geen opmerkingen:
Een reactie posten