VERLEDEN TIJD BINNEN DERTIG JAAR

VERLEDEN TIJD BINNEN DERTIG JAAR
Vervang in onderstaand artikel een paar eigennamen en een paar plaatsnamen en je (klein)kinderen zullen zich binnenkort perfect in deze situatieschets herkennen. Voor wie uit de Recente Geschiedenis (!) bij de opkomst van het nazisme in Duitsland het opgeklopt begrip ‘Kristallnacht’ zal herinneren, zij zullen deze herinnering kunnen opfrissen met geur van alcoholdampen erbij.
Vaarwel ook de exotische modeverschijnselen van wufte kledij in het straatbeeld. Welkom aan de heroplevende lakenindustrtie waarvoor Vlaanderen in de Middeleeuwen wereldberoemd werd…De Islam zal ons welstand gebracht hebben!.....
Voorwaar, exalterende tijden staan ons nog te wachten….Terwijl onze bloedeigen marxistisch geïnspireerde Mujahedin-jeugd met nog meer vlaggengezwaai dan nu, onze straten en boulevards zal vullen met geblokte Arafat-sjaals en rode vlaggen met halve manen…Misschien dat de overgebleven Bleiters en gefrustreerde Kazakdraaiers dan tulbanden zullen dragen, en gekleed lopen in lange tabbaarden, wat hun de moeite zal besparen om hinderend ondergoed te dragen. Zo’n dingen zijn onpraktisch bij het bemeesteren van hun eigen en de vele andere vrouwelijke onderdanen. Dat weten de gerokte Schotten met niets-daar-onder ook. Maar bij hen is dat uit zuinigheid……
Iran: euforie maakt plaats voor teleurstelling

De euforie was groot. Niet alleen in Iran, maar ook in Nederland. De gehate sjah was verdreven. Van de nieuwe leider ayatollah Khomeini werd begin 1979 veel verwacht. Maar hoe was de werkelijkheid?
Een persoonlijke impressie, dertig jaar na het begin van de Iraanse revolutie.

De teleurstelling is groot. Geen sprookjes uit 1001 Nacht, geen wilde revolutionaire tonelen. Teheran is een westerse stad met brede, door bomen omzoomde avenues.
Het lijkt een beetje op Parijs in de lente. De mensen zien er ook al westers uit. De gehate sjah is verdreven, ayatollah Khomeini is aan de macht,de islamitische tevolutie is begonnen. Maar waar dan?

Moordbrigade
Ik merk voor het eerst iets van spanning bij het inchecken in het Hilton Hotel aan de rand van de stad. Ik krijg een kamer op een van de bovenste verdiepingen,net als de andere gasten. Vanaf de weg is het namelijk mogelijk om het westerse/imperialistische/joodse hotel te beschieten. Kwajongenswerk van de Mujahedin Khalq. Marxistische jongeren die de islamitische revolutie steunen. Zoals Khomeini kan rekenen op steun uit alle lagen van de bevolking. Iedereen is blij dat de grote dictator sjah Mohammed Reza Pahlavi en diens gehate moordbrigade Savak zijn verdwenen.

Oplettende taxichauffeur
Ongevaarlijk is de situatie niet. Dat merk ik de volgende dag al. Ik heb mijn leven ie
dag te danken aan een oplettende taxichauffeur. Rijdend op een van de brede avenues
trapt hij plotseling vol op de rem en schiet een zijstraatje in. Net op tijd, want dertig
meter verderop is een schotenwisseling. Volgens de taxichauffeur worden er soms
oude rekeningen vereffend. Een tijdige waarschuwing om alert te blijven.
Ondanks deze incidenten is het dagelijks leven in Teheran redelijk ontspannen. Er heerst een bijna euforische sfeer. Khomeini heeft tijdens zijn vijftien jaar durende ballingschap in Parijs de revolutie zorgvuldig voorbereid. Hij belooft de Iraniërs vrijheid en terugkeer naar de islamitische waarden. Twee zaken die de sjah helemaal heeft verkwanseld. Met gratis cassettebandjes en ansichtkaarten met zijn
beeltenis verspreidt Khomeini zijn boodschap onder het volk.

Alchoholvrij
Toch heeft lang niet iedereen de spelregels van de islamitische revolutie in de gaten. Je ziet wel steeds meer gesluierde vrouwen met onder hun gewaden nog steeds Levi’s spijkerbroeken en modieuze Italiaanse schoentjes. Steeds meer mannen houden hun armen bedekt.
Soms worden de islamitische regels hardhandig ingevoerd. Een beeld daarvan zal me
altijd bijblijven. Een chique restaurant op de eerste verdieping. De eigenaar ervan wordt door gewapende militante jongeren gedwongen zijn complete drankvoorraad naar beneden te gooien. De stank is ondraaglijk, de berg scherven enorm. Nadat het restaurant alcoholvrij is gemaakt, moet de eigenaar zelf alle rotzooi opruimen.

Porseleinen theeservies
Het kan ook anders. Een uitnodiging van een medewerker van de Nederlandse ambassade om in een restaurant wat te gaan eten, leidt tot het bestellen van ‘thee met een knipoog’. We krijgen een prachtig porseleinen theeservies gevuld met ... wijn.
Van de islamitische revolutie merk je op straat maar weinig.
Het is een merkwaardige revolutie, waarbij de pragmatische, lichtvoetige Iraniërs bijna ongemerkt in de valkuil van het fundamentalisme worden gezogen en waar de geestelijkheid de klok geleidelijk een eeuw terugzet. Ik ben dan allang weer terug
in Nederland. Daar eist de situatie in het Midden-Oosten alle aandacht op. Maar ik denk nog regelmatig aan een jonge joodse Iraniër. Intelligent, met veel gevoel voor humor en een goed schaker, die mij in de lobby van het Hilton Hotel alle
hoeken van het schaakbord heeft laten zien. Zo bijzonder is dat niet, want schaken is
uitgevonden in Iran (‘schaak’ komt van het woord ‘sjah’ en dat betekent ‘koning’) en het is een nationale sport. Heeft hij de islamitische onderdrukking overleefd? Is hij gevlucht naar Israël? Ik wou dat ik het wist.

Door: Peter van Beem
Bron: Wereldkrant