NAAR ZIJN BEELD EN GELIJKENIS

NAAR ZIJN BEELD EN GELIJKENIS
De Bijbel van de Aartsvaders zegt dat het God (Jahweh) was die de mens schiep naar zijn beeld en gelijkenis. Darwin beweerde later iets anders, wat niet noodzakelijk beter was. Ik persoonlijk ben liever geschapen naar het beeld en de gelijkenis van een God, dan af te stammen van de apen…..Maar volgens de DE MORGEN is dit alles fout. Zij weten beter en voelen zich daarbij gesteund door de Bijna Slimste Mens ter wereld, U weet wel, die van de nooit gevangen Vette Vis. Het is de Socialistische Internationale, lees de multiculturele samenleving, die de mens moet her-scheppen. Want verdorie nog aan toe, de Vlaamse identiteit is aan vervanging toe…..
Een Nieuwe Lente en een Nieuw geluid, ware daar niet die Argentijnse Schonen wier vader vliegtuigreizen boven zee, enkele reis hielp organiseren, die een paar jaar geleden beweerde dat ‘dè Nederlander niet bestond….…Dat ze het er levend van af heeft gebracht, lag niet aan haarzelf, maar aan de nukkige Hollander, die nu niet precies als koning-moordenaars bekend staan. Zulks in weerwil van het Franse volk, dat terzake goed bekend is met de guillotine. Sarko weze gewaarschuwd, want of hij als uitgeweken Hongaars edelman nu al recht heeft om als Fransman te spreken, staat nog niet zo heel goed vast. Die lui zijn 1° geboren koningsmoordenaars en 2° zeer chauvinistisch als het er op aan komt.

Vlaamse identiteit is aan vervanging toe

Als links de notie identiteit ernstig wil nemen, dan mag zij de link tussen identiteit en macht niet uit het oog verliezen. We mogen er nog altijd van uitgaan dat links engagement te maken heeft met emancipatie van machtelozen




MARNIX BEYEN doceert geschiedenis aan de Universiteit Antwerpen. Hij heeft onderzoek verricht naar de constructie van een Belgische, Vlaamse en Waalse identiteit.





In het spoor van de discussie in Frankrijk over identiteit bogen gisterochtend op Radio 1 schrijver Geert van Istendael en NV-A-voorzitter Bart De Wever zich over de even aantrekkelijke als verraderlijke vraag 'Wat is dat, een Vlaming?' Walter Pauli, politiek commentator van deze krant, wijdde zaterdag zijn standpunt aan 'onze identiteit'. Marnix Beyen mengt zich in het debat.

In de recente debatten over identiteit moet 'de linkerzijde' het telkens weer ontgelden, zowel bij medestanders als bij tegenstanders. Door identiteit automatisch te associëren met racisme en uitsluiting hebben linkse politici en intellectuelen de notie laten inpalmen door extreem rechts, zo benadrukten Walter Pauli (DM, 14/11) en Bart De Wever (Radio 1, 17/11) met verrassende eenstemmigheid. Identiteit is echter, nog steeds volgens dezelfde commentatoren, een veelvormig, gelaagd en veranderlijk begrip, dat ruimte laat voor discussie én inclusie. Beiden zien het als een verdienste van president Sarkozy dat hij het begrip heeft durven lanceren als uitgangspunt voor een democratisch debat over de multiculturele samenleving.

Met hun erkenning dat identiteit een complex gegeven is, tonen beide historici hun gevoeligheid voor evoluties in de sociale en de cultuurwetenschappen. Al geruime tijd heerst daar het inzicht dat het begrip identiteit enerzijds uiterst belangrijk is als fundament van groepsvorming, maar anderzijds ook hoogst problematisch omdat het de valse illusie wekt dat het om een statische realiteit gaat. De conclusies die academici uit die vaststelling trekken, reiken echter verder dan diegene die door zowel De Wever als Pauli worden voorgesteld. Het concept identiteit wordt in wetenschappelijke kringen meer en meer vervangen door de dynamische notie 'identificatie': iedere mens heeft de neiging zich te willen identificeren met één of meerdere groepen, en kan daarvoor putten uit heel verschillende bronnen: een gemeenschappelijke taal en/of geschiedenis ("of althans de perceptie daarvan", zoals ook De Wever terecht opmerkt), gemeenschappelijk gecultiveerde kledinggewoonten of professionele praktijken... De reikwijdte van dergelijke identificaties kan enorm variëren, gaande van het gezin, over de lokale gemeenschap en de natie, tot Europa of zelfs de hele mensheid. Welke van die identificaties op welk ogenblik op de voorgrond treedt, is heel sterk afhankelijk van de concrete sociale context (ook dat duidt De Wever zelf aan).

Pogingen om dat veelvormige geheel aan identificaties te reduceren tot een stabiele nationale identiteit gaan altijd uit van een dominante meerderheid - en hebben dus onvermijdelijk te maken met macht en hegemonie. Dat was in hoge mate het geval toen in de negentiende en twintigste eeuw moderne natiestaten werden uitgebouwd, dat is evenzeer het geval met de trans- en subnationale identiteiten waarmee momenteel de traditionele natiestaten worden uitgehold. Hetzelfde kan ten slotte gezegd worden over Sarkozy's huidige strategie om de Franse natiestaat te redden. Telkens gaat het erom één identificatiepatroon voorrang te verlenen in het complexe spel van identificaties waaruit een concrete samenleving bestaat.

Indien de linkerzijde de notie 'identiteit' ernstig wil nemen - en er zijn inderdaad goede redenen om dat te doen - dan mag zij deze intense link tussen identiteit en macht niet uit het oog verliezen. We mogen er immers nog altijd, enigszins ouderwets, van uitgaan dat links engagement iets te maken heeft met de emancipatie van machtelozen. Een reflectie op identiteit kan leiden tot de erkenning dat 'machteloosheid' niet alleen gesitueerd moet worden in politieke of sociaal-economische, maar ook in culturele ongelijkheden. Wie zijn eigen identificatiepatronen niet herkent in de officiële identiteitsconstructie, ervaart dat snel als een vorm van uitsluiting of zelfs onderdrukking.

Een links engagement kan er dan in bestaan dat men ruimte probeert te bieden aan reële, maar gemarginaliseerde vormen van identificatie. In het concrete geval van de integratie van allochtonen, waar de discussie momenteel om draait, is een versterking van de Vlaamse identiteit dan ook naast de kwestie. Veel urgenter is het actief aandacht te besteden aan de per definitie complexe identificatiepatronen van de immigranten zelf. In plaats van in generaliserende termen te spreken over een 'islamitische identiteit' - die gemakkelijk als het tegendeel van een 'Vlaamse identiteit' wordt voorgesteld - zou men ruimte moeten bieden aan het concrete verhaal van concrete (groepen) migranten. Is het niet wraakroepend dat wij, bijna een halve eeuw na de grote migratiegolf uit het Middellandse Zeegebied, nog zo weinig weten over de geschiedenis van die landen en van de migratie zelf? Dat vrijwel geen enkele 'autochtone' Belg ook maar een notie Arabisch of Berbers kent? Pas wanneer daar verandering in komt, zal in de richting van een wederzijdse dialoog kunnen worden gedacht. De wederzijdse erkenning van uiteenlopende identificaties is mijns inziens een veel beter recept voor inclusie dan welke poging ook om de Vlaamse identiteit te omschrijven.
18/11/09 07u

Pssst

Bijgaande afbeelding heeft helemaal niets te maken met voorgaande inhoud. Maar omdat de wereld zat te wachten op een toiletpot voor iedereen (blijkens deze Dag van de Toiletpot vandaag) wil ik de prioriteiten van de Internationale bezorgdheid helpen in beeld brengen. Het gaat dus niet om hongersnood, watersnood of ziekten zoals aids, en zeker niet om ontwikkeling, maar om de stoelgang van de overbevolkte ontwikkelingslanden….
Dat de USA-presidenten hieraan willen medewerken, strekt gans Amerika tot eer. En ons tot genoegen. Al hadden wij de twee figuranten liefst andersom maar ook in actie gezien…..

Pssst II

Even herhalen: mijn P.S.-opmerkingen beginnen altijd met Pssst, wat een zekeren politieke stijl van vertrouwelijkheid wil oproepen, 1° om te benadrukken dat in de politiek ook altijd de nakomertjes en de achterkamertjes tellen, niet de plenaire tekst (!) en 2° omdat ik onder geen enkel beding reclame wil maken voor de Parti Scandale. Waarom dan niet gewerkt met NB (Nota Bene)? Omdat die letters zouden kunnen geïnterpreteerd worden als Nationaal Belang, waartegen mijn maag in opstand komt. Liever schreef ik VB, wat dan weer als Vlaams Belang, of als Voorbeeld zou kunnen uitgelegd worden. Welnu, als VB-promotor doet U er altijd beter aan undercover te gaan…Vandaar : Pssst…..Nooit gekeken naar Herr Flick en naar René van de Candide Jongens wat moeten die van de Staatsvuiligheid nijdig zijn over dat personage!