*
Ieder vogel zingt zoals het gebekt is.
*
Mij
was het alsof er tussen de woorden van Bart Maddens beiaardklanken in
de lucht hingen. Maar dakannie. Vanwege vieze smoel van Vlaanderens
Strafste.
‘Stilgestaden’. Of wilde ook aan de duer vliegen?
*
Vloigt de blauwvoet
Storm op zee
*
Deze tekst werd uitgesproken als laudatio voor Hendrik Vuye en Veerle Wouters bij de uitreiking van de Erepenning Albert De Cuyper van het Vlaams Komitee voor Brussel op 9 november 2018.
Voor de Belgischgezinden daarentegen geldt de omertà niet…
De
Vlaamse Beweging maakt een moeilijke tijd door. In 2014 werd een
‘communautaire stilstand’ van vijf jaar gedecreteerd. Allicht nog nooit
sinds de tweede wereldoorlog werd gedurende zo een lange periode zo
obsessioneel gezwegen over de communautaire problemen als tijdens de
voorbije jaren. Maar bij nader inzien klopt dit niet echt.
De gedwongen omertà geldt enkel voor de Vlaamsgezinden in de regering. Over
het versterken van de Vlaamse autonomie mag niet worden gesproken. Voor
de Belgischgezinden daarentegen geldt de omertà niet. Zij mogen naar
hartenlust pleiten voor herfederalising. En bij nader inzien is de
communautaire stilstand niet echt een stilstand. Het is een achteruitgang.
Denk aan de verengelsing van de militaire school, denk aan de
taalregeling voor octrooien, denk aan de aantasting van de taalwetgeving
in gerechtszaken.
Dat
laatste is voor deze bijeenkomst bijzonder relevant. Wie had opgemerkt
dat er een wetsontwerp voorlag in de Kamer dat de taalwetgeving in
gerechtszaken op cruciale punten onderuit haalde? Inderdaad, enkel de
twee personen die we hier vandaag huldigen. Zij waren het die het hadden
gezien, en die hierover op 11 juni van dit jaar aan de alarmbel hebben getrokken, via een column op knack.be.
Waren
zij er niet geweest, dan had er geen haan naar gekraaid, of,
toepasselijker, geen leeuw naar gebruld. Ik moet zeggen dat ik als
flamingant toch geruster slaap, omdat ik weet dat er nog altijd twee
personen zijn die al de wetteksten, ja zelfs het Belgisch Staatsblad
uitpluizen.
Buiten Vuye & Wouters gerekend?
Prins Amedeo d'Aviano (°1986)
*
Inderdaad,
terwijl anderen slapen, doorploegen Vuye en Wouters het Belgisch
Staatsblad, op zoek naar de bugs in het Belgische systeem. En dat is
vervelend voor de regering, heel vervelend zelfs in een failed state als
België, kampioen in de institutionele foefelarij. Ik denk daarbij
bijvoorbeeld aan de constitutionele fraude waar de regering zich eind
2015 schuldig aan maakte. Het gaat om Prins Amedeo van België, die
op 5 juli 2014 huwde zonder de toestemming te vragen aan de regering en
daardoor zijn recht op de troon verloor. Maar het jaar nadien verandert
hij blijkbaar van gedacht en vraagt hij toch toestemming. Die
toestemming wordt gegeven bij KB, terwijl dat volgens de Grondwet enkel
kan met toestemming van beide Kamers. De regering had gehoopt dat
niemand die constitutionele fraude zou opmerken. Maar dat was dan,
opnieuw, buiten Vuye en Wouters gerekend, die alles opmerken.
Vlaanderen
Ik ben er zeker van dat de factor ‘V&W’ een belangrijke rol speelt
Ik ben er zeker van dat de factor ‘V&W’ een
belangrijke rol speelt in de Belgische besluitvorming. Ik stel me dan
de leden van het kernkabinet voor die in een of ander duister
achterkamertje een zoveelste vunzige en juridisch betwistbare Belgische
deal willen sluiten. Ach, niemand merkt het op als dat in het Staatsblad
verschijnt zegt de ene minister. Tot iemand anders de namen noemt van
het tweetal dat niet genoemd mag worden, en prompt wordt de deal
afgeblazen. Hoe vervelend toch: er zijn nog twee burgers in dit
koninkrijk die met kennis van zaken het Staatsblad lezen.
Het schaduw-Staatsblad
Je
zou zelfs kunnen zeggen dat Vuye en Wouters niet enkel het Staatsblad
van a tot z lezen, maar ook met alles wat zij schrijven aan boeken,
columns, parlementaire vragen, enzovoort een soort schaduw-Staatsblad produceren.
De frequentie van wat zij publiceren is misschien nog niet zo groot als
de frequentie waarmee het Staatsblad verschijnt, maar het scheelt toch
niet zo veel. Ik zal me hieronder beperken tot de boekproductie, meer
bepaald de trilogie De maat van de monarchie, Sleutels tot ontgrendeling
(het grendelboek) en
Vlaanderen voltooid (het Brusselboek).
*
de wetenschappelijke boeken zijn niet Vlaamsgezind en de Vlaamsgezinde boeken zijn niet wetenschappelijk
Er
bestaan heel veel wetenschappelijke publicaties over de
staatshervorming en de Belgische instellingen, maar die zijn ofwel zeer
neutraal ofwel eerder Belgischgezind van inslag, in die zin dat ze de
lof zingen van het Belgische ‘model’. Er bestaan ook heel wat
Vlaamsgezinde boeken over de staatshervorming, maar die zijn meestal
weinig wetenschappelijk. Zo ontbreekt vaak een bronnen-apparaat. Als
lezer kun je dan niet controleren of alles wat in die boeken wordt
beweerd wel klopt. Kortom, de wetenschappelijke boeken zijn niet
Vlaamsgezind en de Vlaamsgezinde boeken zijn niet wetenschappelijk. En
dat is dan meteen de unieke bijdrage van Vuye en Wouters: zij produceren
boeken die én wetenschappelijk én Vlaamsgezind zijn. Boeken geschreven
vanuit een Vlaamsgezind perspectief, maar met een uitgebreid
bronnen-apparaat, met verwijzingen naar primaire bronnen zoals
wetteksten en parlementaire voorbereiding. De kritische lezer kan alles
nakijken.
Institutionele volksverheffing
Hun boeken zijn altijd heel helder geschreven
Veel
juristen en constitutionalisten schrijven in een zeer hermetisch
taalgebruik, bestemd voor een beperkte “incrowd”. Dit is een tweede
belangrijk kenmerk van Vuye’s en Wouters’ publicaties, namelijk dat zij
heel veel moeite doen om de institutionele problemen inzichtelijk te
maken. Hoe moeilijk het institutionele kluwen ook is, Vuye en Wouters
slagen erin om het te ontrafelen. Terwijl anderen de lezers proberen te
overdonderen met de techniciteit, nemen Vuye en Wouters de lezers bij de
hand en gidsen hem of haar door het labyrint van de instellingen. Hun
boeken zijn altijd heel helder geschreven, en lezen daardoor ook heel
vlot.
Je
voelt dat beide auteurs ook en vooral gedreven worden door een
educatieve bekommernis. Het feit dat ze allebei prof zijn is daar
ongetwijfeld niet vreemd aan. Zoals bekend houden proffen zich
tegenwoordig vooral onledig met het publiceren van Engelstalige artikels
in internationale tijdschriften, gelezen door een klein kransje van
specialisten, als ze al worden gelezen. Vuye en Wouters daarentegen
stellen hun expertise ter beschikking van de maatschappij, van het volk.
Zij doen als het ware aan institutionele volksverheffing.
De
boeken van Vuye en Wouters zijn ook verrassend gematigd. Dat was mij al
opgevallen bij hun eerste boek: ‘De maat van de monarchie’. In feite is
dit geen zo een radicaal of revolutionair werk. Zeker, de auteurs maken
een vlijmscherpe diagnose van de monarchie, leggen feilloos de vinger
op de wonde en zijn duidelijk zelf republikeins. Maar
het boek eindigt met 25 al bij al vrij gematigde voorstellen om
‘monarchie toch enigszins te verzoenen met democratie’. Het zijn
allemaal voorstellen waar ook democratische koningsgezinden (voor zover dat ten minste geen contradictio in terminis is) zich in zouden moeten kunnen vinden.
Het boek werd voorgesteld in april van 2016, toen de auteurs aan het hoofd stonden van Objectief V
binnen de N-VA. Ik moet eerlijk zeggen dat ik het pragmatisme van het
boek toen vooral in het licht daarvan zag. Maar een paar maanden nadien
was er dan de breuk tussen de N-VA en het duo V&W. En in het
voorjaar van 2017 verscheen het tweede boek ‘Sleutels tot ontgrendeling’, het eerste van het helemaal vrijgevochten duo.
Er wordt in het boek niet gepleit voor een revolutie
1830
*
Het
boek was vintage Vuye en Wouters: Vlaamsgezind én wetenschappelijk,
helder geschreven, aangenaam om te lezen, maar ook, opnieuw, voor mij
toch verrassend gematigd. Er wordt in het boek niet gepleit voor een
revolutie. Het was, ter herinnering, op de nieuwjaarsreceptie van de VVB
van 2013 dat Hendrik
Vuye uit de kast kwam met de zogenaamde Vuye-doctrine. Hij legde toen
uit dat het altijd mogelijk is om buiten de grondwet te treden, op
voorwaarde dat er daarvoor een democratische legitimiteit is. Volgens
hem heeft het Vlaams Parlement die legitimiteit om te ontgrendelen.
Maar Het Grendelboek
kun je bezwaarlijk de bijbel van de Vuye-doctrine noemen. Nee, ook hier
weer maken Vuye en Wouters wel een vlijmscherpe diagnose van de
verschillende grendels in het Belgische model, maar formuleren ze
tegelijkertijd realistische en pragmatische voorstellen om het systeem
te ontgrendelen, en om, ondanks de grendels, toch stappen vooruit te
zetten inzake Vlaamse autonomie.
Pragmatisch realistisch, of radicale lippendienst?
Ik
heb dat altijd een wat vreemde paradox gevonden. In de pers werd het
beeld geschetst van Vuye en Wouters als communautaire scherpslijpers,
radicalen die zich niet meer konden vinden in de gematigde koers van hun
partij, waardoor het tot een breuk gekomen is. Maar als je de moeite
doet om te lezen wat ze voorstellen, dan is dat helemaal niet zo
radicaal.
Het is zelfs vaak minder radicaal dan wat de N-VA voorstelt. Dat komt nergens zo duidelijk tot uiting als in Het Brusselboek: Vlaanderen voltooid.
De N-VA stelt voor om een Brusselkeuze in te voeren. Voor wat betreft
de gemeenschaps-bevoegdheden en de personenbelasting zouden alle
Brusselaars een keuze moeten maken tussen Vlaanderen en Wallonië,
terwijl ‘Brusse’l integraal bevoegd zou worden voor de grondgebonden
bevoegdheden.
De 19 Brusselse Baronniën
*
Vuye
en Wouters geloven niet in dit model. Ze doen dit af als volstrekt
onrealistisch. In de plaats doen ze opnieuw een reeks pragmatische
voorstellen die het huidige Brusselse model bijsturen maar toch niet
fundamenteel veranderen. Voorstellen ook die er telkens expliciet op
gericht zijn om de band tussen Brussel en de rest van Vlaanderen te
versterken.
*
die radicale voorstellen liggen nu al vijf jaar stof te vergaren op het N-VA-hoofdkwartier
Men
kan erover discussiëren of de door Vuye en Wouters voorgestelde
hervormingen voldoende zouden zijn om ‘le mal Bruxellois’ te genezen.
Feit is in elk geval dat het model van de N-VA oneindig veel radicaler
is dan wat Vuye en Wouters voorstellen. Alleen, die radicale voorstellen
liggen nu al vijf jaar stof te vergaren op het N-VA-hoofdkwartier, als
ze al niet bij het ADVN zijn gedeponeerd. Het is natuurlijk gemakkelijk
om radicale en revolutionaire voorstellen te doen en die vervolgens
verticaal te klasseren of er hoogstens wat lippendienst aan te bewijzen.
Om daarna lui achteruit te leunen in de zetels van de Belgische salons
en rustig af te wachten tot er ooit eens, in de verre toekomst, een
communautaire ‘big bang’ zal plaatsvinden. De benadering van V&W is
heel anders. Zij formuleren pragmatische en realistische voorstellen,
goed geargumenteerd en onderbouwd, en gaan actief op zoek naar een
draagvlak daarvoor.
Al
de hoger opgesomde kenmerken van het V&W-oeuvre culmineren als het
ware in het Brusselboek. Brussel was ongetwijfeld de grootste uitdaging
voor het duo. De institutionele complexiteit bereikt hier een haast
bovenmenselijk niveau. Dit onontwarbare kluwen uitpluizen, op een
heldere en leesbare wijze uitleggen aan de lezer, dat is haast een
mission impossible. En toch slagen de auteurs precies daarin wonderwel.
Het detaillisme van de Vlaamse primitieven
We maken als het ware een impressionistisch schilderij
In
het Brusselboek was er nog iets anders wat ik speciaal heb
geapprecieerd. Iets wat zeker ook aanwezig is in de andere boeken, maar
misschien het best tot zijn recht komt in het Brusselboek. Dan heb ik
het over de ongelooflijke zin voor detail. Wij (politicologen,
journalisten, analisten…) hebben de neiging om de grove borstel te
gebruiken als we de instellingen willen uitleggen. We maken als het ware
een impressionistisch schilderij, waarop je enkel de ruwe contouren
kunt zien.
De
boeken van Vuye en Wouters daarentegen zou ik eerder vergelijken met de
schilderijen van de Vlaamse primitieven. Daarop staan zelfs de kleinste
details afgebeeld zonder dat die afbreuk doen aan het grote geheel. Dan
denk ik bijvoorbeeld aan de aandacht die zij besteden aan de naam van
het Brussels gewest: het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest. Niet het
Brussels Hoofdstedelijk Gewest, ook niet het Brusselse Hoofdstedelijke
Gewest, en al zeker niet het Brussels Gewest, maar wel het Brusselse
Hoofdstedelijk Gewest. Dat heeft inderdaad zijn redenen. Daarvoor
verwijs ik naar de pagina’s 122 en 123 van het Brusselboek: een van de
vele bijzondere spitsvondige passages.
Stilstand die achteruitgang is
Ik
kom tot een besluit. We beleven als Vlaamse Beweging een moeilijke
tijd: een tijd van communautaire stilstand die in feite achteruitgang
is, een tijd van institutionele lethargie, waarbij ook flaminganten
steeds meer terugschrikken voor de techniciteit van de communautaire
dossiers, een tijd waarin zij zich, misschien
deels uit gemakzucht, steeds meer verliezen in symbolische identitaire kwesties.
Wat
een geluk, denk ik dan, dat we in deze moeilijke tijden nog Hendrik
Vuye en Veerle Wouters hebben, die de flaminganten bij de les houden,
die de Belgische foefelaars op de vingers blijven kijken, die de
Vlamingen wegwijs maken in het labyrint van de Belgische instellingen,
en die ons zo met de neus op de communautaire wantoestanden blijven
duwen, hoe technisch die ook zijn.
Om
al deze redenen denk ik dat het Vlaams Komitee voor Brussel dit jaar
een uitstekende keuze gemaakt heeft, en dat Hendrik Vuye en Veerle
Wouters de erepenning Albert De Cuyper dubbel en dik verdienen. Ik wens
er hen dan ook van harte mee te feliciteren.
Bart Maddens
Bart Maddens is politicoloog en germanist.
*
Lees meer van Bart Maddens
Het vrijgevochten duo van de Vlaamse Beweging
Neem de Catalaanse republiek serieus!
14 oktober: traditionele partijen en N-VA verliezen
Onmogelijke spreidstand in Catalonië
Op zoek naar de bronnen van de cocaïne-stroom
*
steun doorbraak
Wil
u graag meer lezen van Bart Maddens? Doorbraak is een onafhankelijk
medium zonder subsidies. We kunnen dit enkel doen dankzij uw financiële
steun. Uw steun geeft onze auteurs de motivatie om meer en regelmatiger
te schrijven. Steun ons met een kleine bijdrage of word vandaag nog
Vriend van Doorbaak.
*
AAN DE VRUCHTEN
KENT MEN DEN BOOM
**
Een
lang, maar uiterst leerzaam stukje proza. Loeiharde diplomatie, als U
het mij vraagt. Maar of diplomatie volstaat om de Hoofdstedelijke
hoerenboel op te ruimen blijft nog een open vraag. Als de ‘transfers’
desnoods à la May zouden gestopt worden lijk de Brxit en straks ook de
‘Ialeave’ van Salvini, monter en vastberaden, zit de kans er dik in dat
het lukt. Het is niet voor niks, dat de Chinezen er een Grot van
‘Alibaba en de Veertig Rovers’ willen van maken. Dat zal, tussen-in de
spreekwoordelijke stakingsdagen, veel werkgelegenheid scheppen. En dat
niet alleen: er zal ook veel poen kunnen geschept worden, en hebben ze
ons, de Vlaamse plukkiekens, niet meer nodig om kippenbouillon met
balletjes te eten.
Blijft
over: Brussel, het weg te bombarderen Hoofdkwartier van de E.U., de
Hoofdstad van een niet meer bestand Konikrijk. Vandaag, 15 November,
laatste Te Deum ter eere van Het Koningshuis?
Brussel!!!
Het Hoofdstedelijk Gewest dient eerst te worden afgeschaft, zodat de
Stad zelf kan ééngemaakt worden. Met één ipv van 20 duurbetaalde
Gemeentebesturen.
Maar
de fopspeen van die aanbeden grondwettelijke tweetaligheid blijft
iedereen parten spelen. Het zaakje, met al die ‘Nieuwkomers’ is toch
niet meer te redden. Want er zijn al lang geen twee talen meer, maar
tweehonderd. Zelfs de hondennin de straat begrijpen elkaars geblaf niet
meer.
Zoials
op deze blog al vele jaren geschreven: de eigenaars, dat zijn wij,
verkopen de grond met alles er op en er aan, inclusief de inboedels, aan
de meestbiedende. Misschien inees aan die Spleetogen van Alibaba met
hun E-Commerce? Nadat eerst zowel Tromp als de Poet een bod hebben
kunnen doen.
Zaak
opgelost, en met de opbrengst kan de hemelhoge ‘Staatsschuld‘ ineens
finaal worden afbetaald. Case closed en, net als vroeger, mogen alle
kerkklokken van het Land beginnen beieren. Francofonie content, wij
content, heel de wereld content!
Want
pp die manier zou het hellegat van de molenbeek misschien tot
diepzee-haven kunnen worden uitgebaggerd waarvoor de Francofonie als
honderden jaren kwaad is op de Vlamingen. Omdat die als uit Gods handen,
bijna verzuipen in dat soort diepzeehavens. Zelfs Paul Magniette in
Scharrelroii zal zijn zin hebben gekregen, want zowel daar als in Liege
en in Namour zouden er zeeschepen met tot 5.000 containers kunnen
aanmeren.
*
L’Ancienne Belgique, één groot gehavend gebied…
*
Donderdag 15 November ‘18
Geen opmerkingen:
Een reactie posten