ROMEINEN IN GERMANIA

.















Het Hermanus-Denkmal,
in de buurt van Osnabrück,
57 meter hoog en – in a way –
de tegenhanger van het
Amerikaans Vrijheidsbeeld.

DE SLAG BIJ HET TEUTOBURGERWOUD

Bij het begin van onze jaartelling marcheerden drie Romeinse
legioenen het onbezette Germanië binnen. Ze kwamen nooit terug. Het was het begin van het einde van het Romeinse machtsstreven
in Germanië.


De toen gekende wereld onder Romeinse heerschappij reikte van de Atlantische Oceaan tot aan de Eufraat, van de Sahara tot de Rijn, waar aan de linkeroever in de eerste eeuw van onze jaartelling twee provincies werden gesticht,

Germania superior met Mogontiacum, het huidige Mainz en Germania injerior met Colonia Agrippina, het huidige Keulen als hoofdsteden. Het Romeinse Rijk was echter uit op verdere expansie waarbij de verovering van het op de rechteroever van de Rijn gelegen Germania Magna op het programma stond.
De Elbe zou de uiterste grens van de beschaafde wereld worden. Net zoals Caear Gallië onderworpen had, dacht keizer Augustus hetzelfde te doen met Germanië.
Om de invallen van de Germanen het hoofd te bieden, vertrouwden de Romeinen de grensbewaking van hun Rijk toe aan Germaanse bondgenoten, de zogenaamde foederati, die in dienst traden van het Romeinse Rijk als legioensoldaten. De Romeinen waardeerden de Germanen als bekwame en loyale krijgers. De Germanen van hun kant waren onder de indruk van het machtige Romeinse Rijk en velen vonden het dan ook verstandig om samen te werken en een deel van hun vrijheid op te geven. Andere Germanen gaven de voorkeur aan hun vrijheid en onafhankelijkheid. De bekendste van deze Germanen is ongetwijfeld Arminius, ook wel Herman de Cherusker genoemd (er is geen zekerheid over zijn Germaanse naam).
Barbaren uit het noorden
Arminius was de zoon van Sigimer, een leider van de Cherusken, en werd als kind naar Rome gestuurd om daar opgevoed te worden volgens de Romeinse gewoonten. Het was een gebruik van de Romeinen om met dergelijke gijzelingen de loyauteit te verzekeren van de onderworpen barbaren, ditmaal uit het
noorden. Arminius sprak niet alleen Latijn maar leerde ook de Romeinse diplomatie, tactiek en strategie kennen terwijl hij opklom in de militaire hiërarchie als Romeins officier. Ook zijn broer Flavus diende in het Romeinse leger. In het jaar 7 stuurde Augustus de nieuwe gouverneur Publius Quintillius Varus naar Germanië. Varus had al lelijk huisgehouden in Syrië waar hij bij een opstand
zo'n 2000 joden had laten kruisigen. In Germanië installeert hij een regime met nieuwe belastingen, uitbuiting en terreur. De 27-jarige Arminius behoorde tot het gevolg van Varus maar hield hem in de
waan een bondgenoot te blijven terwijl hij in het geheim aan het werk ging om de Germaanse stammen te verenigen.
Varusslag
Hier toonde zich het leiderschap van Arminius, niet alleen door zijn moed maar tevens vanwege een scherpe intelligentie en, strategisch doorzicht. Hij was er zich van bewust dat het niet voldoende was om de Romeinen te verdrijven, ze moesten vernietigd en vernederd worden om zodoende de keizer in Rome af te schrikken de Germanen nog verder te onderdrukken. Arminius kende zijn tegenstanders door en door en wist dat een militaire confrontatie met de Romeinse legioenen in open veld een verloren zaak was. Daarom verzon hij een list. Hij organiseerde een opstand, met behulp van de Angri-
variërs tussen Weser en Elbe, die een Romeins leger diep in Germanië zou lokken. Varus trapte in de dodelijke val en marcheerde naar het noorden met het 17de, 18de en 19de legioen, zo'n 14.000 man, een tiende van het Romeinse leger. Arminius slaagde erin, hoogstwaarschijnlijk van 9 tot 11 september, de drie legioenen van Varus in een hinderlaag te lokken en de numeriek sterkere en technisch beter uitgeruste legioenen en hulptroepen (in totaal zo'n 20.000 tot 30.000 manschappen) te verslaan en totaal te vernietigen in een nauwe pas bij slechte weersomstandigheden die in het nadeel van de Romeinen speelden.
Na jarenlange onderdrukking en uitbuiting te hebben ondergaan was er geen genade voor de Romeinen, slechts weinigen overleefden. Officieren werden geofferd aan de Germaanse goden, soldaten werden opgehangen aan bomen. Varus nam zijn eigen leven door zich op zijn zwaard te storten. Zijn hoofd werd naar Maroboduus, stamhoofd van de Markomannen, gestuurd om hem te overtuigen, tevergeefs, zich aan te sluiten bij de opstand tegen Rome. In de dagen na de slag werden alle Romeinse vestigingen ten oosten van de Rijn veroverd.
De biograaf Suetonius bericht dat Augustus uitriep: "Quintilli Vare, legio nes redde!" of "Quinctilius Varus, geef de legioenen terug!"

Tatort Kalkriese (Osnabrück)

(Tussen Enschede en Hannover, justekens over de Rijn…..

Jarenlang was er discussie onder historici en archeologen over zo'n 700 mogelijke plaatsen waar de slag zou hebben plaatsgevonden. Pas eind jaren '80 kon men met zekerheid het gehucht Kalkriese aanduiden, vlakbij Osnabrück in Nedersaksen. Nochtans had de grote Duitse historicus Theodor Mommsen reeds in de 19de eeuw, op basis van een vondst Romeinse munten uit de juiste periode, Kalkriese al aangeduid als historisch Tatort. Het was de Britse oud-majoor en amateur-archeoloog Tony Clunn die in 1987 naast vele Romeinse munten, ook enkele ovaalvormige loden slingerkogels ontdekte met zijn metaaldetector.

Professionele acheologen groeven daarop zo'n 2000 vondsten op, van wapens en muntstukken tot menselijke beenderen van de gevallen legionairs. De vondsten waren verspreid over een tiental kilometer wat duidt op een leger op mars. Het landschap leent zich uitstekend voor een hinderlaag: een nogal nauwe pas tussen de Kalkrieser berg en een moerasland, zo'n 60 kilometer ten noordwesten van het Hermannsdenkmal waar men in de 19de eeuw dacht dat de slag bij het Teutoburgerwoud had plaatsgevonden.

Germaanse vrijheid

De slag bij het Teutoburgerwoud is een breuklijn in de geschiedenis. Germanië zou niet geabsorbeerd worden door het Romeinse Rijk. De Romeinse expansie was een halt toegeroepen. Er volgden nog enkele oorlogen met Germanicus maar in het jaar 16 trekken de Romeinen zich voorgoed terug achter de Rijn en de Donau. Germanië zou geen onderdeel worden van het Romeinse Rijk, met de gekende gevolgen voor het latere Europa. De Germanen herwonnen tussen Elbe en Rijn hun vrijheid. En uiteindelijk zouden de Germanen naar Rome komen.
In 98 n. Chr. schetste de Romeinse geschiedschrijver Publius Cornelius Tacitus in zijn De Origine et Situ Germanorum, beter bekend als Germania, een beeld van Germanië en zijn bewoners: "Hartstochtelijker dan die van de Parthen is de vrijheidszin van de Germanen." Het is net de vrijheidszin van de Germanen waarvoor Tacitus waarschuwt omdat deze hen des te gevaarlijker maakt voor de Romeinen, met name een absolute intolerantie tegenover onderwerping. Tacitus noteerde evenwel dat diezelfde vrijheidszin ook hun zwakte was omdat hun excessieve vrijheidsdrang niet gebalanceerd werd door discipline ...
Rivaliteit onder de Germanen leidt uiteindelijk tot de dood van Arminius. Hij wordt vermoord als hij probeert om zichzelf op te dringen als koning. Hij is dan 37 jaar. "Arminius was zonder twijfel de bevrijder van Germanië, en iemand die, anders dan andere koningen en leiders, niet het Romeinse volk in zijn beginperiode, maar het Rijk in zijn volle bloei heeft uitgedaagd", aldus Tacitus (Annalen 11, 88).
Jan lievensI

Dit is een artikel uit het Vlaams Belang Magazine van December 2009 die speciaal mijn aandacht trok voor die ene zin :
Het is net de vrijheidszin van de Germanen waarvoor Tacitus waarschuwt omdat deze hen des te gevaarlijker maakt voor de Romeinen, met name een absolute intolerantie tegenover onderwerping. Tacitus noteerde evenwel dat diezelfde vrijheidszin ook hun zwakte was omdat hun excessieve vrijheidsdrang niet gebalanceerd werd door discipline ...

Verder was die Tacitus voor mij een oude bekende, omdat hij als Romein zaken over onze voorouders noteerde die zij zelf nagelaten hebben te doen. Wij leerden daarover op de schoolbanken….Zijn berichten zijn (toen al) opmerkelijk eenzijdig gekleurd…In Wikipedia vindt men echter op het trefwoord ARMINUS dermate veel gegevens, dat de realiteit stilaan de bovenhand krijgt op het Romeins verhaal. Een beetje zoals de BRT ervaren wordt als men andere zenders volgt..

Het verloop van die strijd, in feite een moordpartij die 3 dagen duurde, heeft grote gelijkenis met de slag bij het Meer van Trasimeno (Italië) waar op een ander ogen,blik in de geschiedenis en door andere spelers een gelijkaardige tragedie (*) werd opgevoerd. Naar de juiste locatie van dit verhaal heeft men echter nooit ver hoeven te zoeken. Een dorpje dat (in ’t Italiaans) verwijst naar knoken wijst de weg, zodat zelfs een cultuurbarbaar de weg moet vinden.
Opgepast echter…Niet te erg opgaan in het Teutoburgerwald-verhaal, dat zich rond Osnabrück moet afgespeeld hebben in de Germaanse wouden toen de knaap Jezus in Nazareth, als zoon van de plaatselijke timmerman in een boerengat met 50 huizen….nog rondliep in korte broek, zijnde jaren AD 4 à 7 (toen Keizer Augustus de Goddelijke regeerde, dezelfde als in het Kerstverhaal) Die man riep vruchteloos naar het door de overwinnaars afgehakte hoofd van zijn geliefde Legeroverste dat hem in Rome werd teruggestuurd DARIUS GEEF MIJ MIJN LEGIOENEN TERUG…Wat dus weer een citaat opleverde van historische betekenis.

Als U dieper op deze waar gebeurde verhalen ingaat, komt U terecht bij de bron van de uitdrukking TEUTOON, waarmee in WO I en WO II de Duitse soldaat bedoeld werd. Alle verband met de Teutoonse Ridderorde wordt ten strengste geloochend.
Wat wel een feit is, is dat het Romeinse Rijk na het verlies van deze strijdmacht, nooit meer dezelfde was. Een beetje een zelfde verhaal van wat Stalingrad betekent in WO II voor de Duitse Wehrmacht : het begin van het einde.
JaJa… Waar hebben we dat nog gehoord….veel vrijheidszin maar te weinig discipline…Ik zou zeggen (in hedendaagse terminologie) Te weinig volgelingen en te veel leiders…..

(*)Op de ochtend van 24 juni 217 v. Chr. valt Hannibal onverwacht de Romeinse troepen, onder het bevel van de consul Caio Flaminio, bij Tuoro sul Trasimeno aan, na ze eerst omsingeld te hebben. De Romeinen hebben geen tijd gehad zich te organiseren en werden gemakkelijk overwonnen door het Carthaagse leger, dat op een zeer tactische manier geleid werd door Hannibal. Het werd een ware slagpartij: 15.000 Romeinse soldaten vonden de dood, ook Caio Flaminio zelf werd om het leven gebracht tijdens deze slag.