285 - DOORBRAAK NADENKEN OVER DISCRIMINATIE
*
ZATERDAG 20 JUNI 2020
*
Discriminatie is een grondrecht
Denkstof voor liberalen als Bart Somers
Een
zwarte Amerikaan sterft door disproportioneel politiegeweld, het
publiek protest slaat over naar Europa en doet Leopold II van zijn
sokkel vallen. Opeens allemaal zwarte gezichten in talkshows en
politieke debatten over discriminatie en praktijktests, alsof er nooit
corona of een mondmaskerschandaal is geweest. Hoe handig kan de waan van
de dag zijn voor politici in nauwe schoentjes.
Niettemin
moet een filosoof zich af en toe eens over het wezen van discriminatie
buigen, en gezien juni de Maand van de Filosofie is, wil ik die taak
graag op mij nemen. Ook al is de uitkomst misschien niet wat ze op Radio
Klara zouden verwachten.
discriminatieWikipedia / Edmund Leighton / Publiek domein
Tristan en Isolde: primair begint elk contact met gesnuffel.
Een kwestie van geur
Laten
we met de privésfeer beginnen. Kiezen, insluiten en uitsluiten, doen we
heel de tijd. De erotiek is hier het absolute paradigma. Een man die
een vrouw kiest en erop verliefd wordt, kiest tegen alle andere vrouwen,
waarvan er sommigen zich afgewezen zullen voelen. Zij maakt op dat
moment het absolute verschil. Niet haat maar liefde is de oervorm van
discriminatie, positieve én negatieve. Sympathie en antipathie houden
elkaar in evenwicht. Dat geldt voor individuen en voor groepen. Het
hoort bij de menselijke existentie, — naar het schijnt heeft het met
feromonen, geurstoffen te maken, aanwezig in menig parfum. Primair
begint elk contact met gesnuffel. ‘Ik kan hem niet ruiken’, het is in
onze taal een gezegde voor iemand niet lusten. Het zit echt in de neus.
Liefde en afkeer houden elkaar in evenwicht
Liefde
en afkeer houden elkaar in evenwicht, en bepalen de menselijke
uitwisselingsprocessen. Deze chemie is het onderwerp van Goethe’s roman
Die Wahlverwandtschaften (1809), waarin keuze effectief als iets fysieks
en biologisch wordt geduid, en geen kwestie van politiek-correcte
ideologie. Misschien heeft het discriminatiegegeven wel meer te maken
met een filosofie van de eros, zoals mijn voormalige filosofische mentor
Leopold Flam (1912-1995) ze omschreef, of een filosofie van de smaak
zoals Kant die al formuleerde, dan met abstracte mensenrechtenkwesties.
Smaken
en (voor)oordelen dus. Zo heb ik het enorm voor bakkersvrouwen,
donkerhuidige koeriers en herdershonden. Ik mag homo’s en moslims niet,
en dat is heel persoonlijk, het is ook wederzijds. Toen ik me in een
vorig leven nog een dienstencheque-poetshulp kon permitteren, is hier
een hele parade rassen, ethnieën en nationaliteiten gepasseerd, de VN in
’t klein, soms elke week een andere. Geen betere manier denkbaar om je
een beeld van diversiteit te vormen en rangordes op te stellen.
Gevoelige lezers gelieven volgende paragraaf over te slaan.
Discriminatie VRT
Dalilla Hermans
Lange kunstnagels
De
verschillen komen overeen met afkomst, sorry voor wie dat lastig vindt.
De dames uit de zogenaamde poetsvrouwenrepublieken (Kazachstan,
Azerbeidzjan) zijn met voorsprong de beste. Vlijtig, betrouwbaar,
sociaal en toch discreet. Daarna komen de Roemeense en de Poolse, ook
redelijk, maar wat trager en vaker ziek. Eén waggelende Roma-zigeunerin
met een onmogelijk grote kont en diepe zakken heb ik na een paar sessies
de deur moeten wijzen. De Marokkaanse/Arabische poetsdames zijn vinnig
maar bot, en tonen subtiel dat racisme ook in de omgekeerde richting
bestaat. De Russische zijn een geval apart: Feeksen die op het einde
zelf uw huis herinrichten, nieuwe regels opstellen en de vrouw des
huizes resoluut naar het tweede plan verwijzen. Misschien interessant
voor vrijgezellen op leeftijd.
Echter
één categorie raad ik u resoluut af: zwarte poetsvrouwen, speciaal deze
van Congolese komaf. Vrijwel altijd te dik, met juwelen behangen en
uitgerust met gelakte kunstnagels die geen water met kuisproduct
verdragen. Deze Nubische koninginnen stralen dedain uit, bekijken je
alsof je een makaak bent die uit de brousse kruipt, en rijden met een
auto die je in de sector van de zwarte zeep niet direct zou verwachten.
Poetsen doen ze niet, alleen rondsloffen tot het tijd is, en af en toe
een sigaret opsteken. Te mijden dus.
er bestaat nog zoiets als keuzevrijheid, zeker als het de persoonlijke levenssfeer betreft
Sommigen
zullen dat onversneden racisme noemen, ik verkies te spreken over
ranking naar etniciteit, gebaseerd op persoonlijke expertise. Afgezien
daarvan lijkt het me logisch dat je iemand die je in huis binnenhaalt,
alles weet staan, op de duur alle routines en geplogenheden kent, een
beetje vertrouwt en dus kiest volgens persoonlijke maatstaven. Dat
alleenstaande oudjes misschien een Vlaamse poetshulp verkiezen om eens
een praatje te kunnen slaan. Of er zich gewoon veiliger bij voelen. Of
dat ik als kinderoppas liever een meisje van achter de hoek heb dan een
bruine medemens uit Borgerhout. Is dat discriminatie? Allicht. Maar er
bestaat nog zoiets als keuzevrijheid, zeker als het de persoonlijke
levenssfeer betreft. Voor de rest alle sympathie voor #BlackLivesMatter.
discriminatieGepubliceerd door Corpus Christi Caller-Times-Foto van Associated Press / Publiek domein
Marilyn Monroe
De vrije markt
Over
naar de werkvloer. Praktijktests of monitoring, Vlaanderenbreed nog
wel: De essentie is dat men via telefoons of mails een bedrijf bij een
aanwerving probeert te ‘betrappen’ op het hanteren van normen naar de
persoon toe. Dat idee berust op grondwettelijk drijfzand. De overheid en
de rechtstaat hebben de absolute plicht om elke burger op voet van
gelijkheid te behandelen. Maar daarbuiten is profiling en casting een
recht. Zie de poetshulp of de kinderoppas. Of moet een operahuis zich
verantwoorden omdat er voor de rol van Salome een jonge, blanke, lenige
en vooral vlekkeloos zingende sopraan wordt gezocht? En moeten ‘witte’
voetballers zich gepasseerd voelen omdat onze velden vollopen met
Afrikaanse renpaarden? En als een cafébaas een rondborstig blondje voor
zijn klanten verkiest, eerder dan een rosse bonenstaak, wie gaat hem dat
recht ontzeggen?
We
leven in een geglobaliseerde wereld met vele nadelen, maar ook met
enkele voordelen: namelijk dat er een open markt is van producten,
diensten, en personen. Ik wil best opteren voor een communistisch
systeem, waarin de staat me een poetshulp aanwijst, én mijn kost en
inwoon waarborgt, een gewaarborgd inkomen betaalt, gratis medische hulp
en onderwijs aanbiedt, alles regelt van de wieg tot aan het graf. Maar
niets ertussen. Als we zelf onze boontjes moeten doppen, hebben we ook
het recht om uit te maken met wie, wat, waar, hoe.
Het recht om te discrimineren
Of
zoals jurist Matthias Storme het benoemde: het recht om te
discrimineren. Storme lanceerde dat begrip naar aanleiding van de Prijs
voor de Vrijheid die hij in 2005 van Nova Civitas uitgereikt kreeg. Ik
heb hem daarin altijd gesteund, lang vóór hij als N-VA-er bestuurder
werd van het Interfederaal Gelijkekansencentrum, de officiële waakhond
tegen alle discriminatie (België blijft met voorsprong politiek het
grappigste land ter wereld).
De VRT discrimineert dus, en werft aan volgens racistische maatstaven
Komt
daarbij dat tal van grote bedrijven en instituten een zogenaamde
diversiteitspolitiek voeren en positief discrimineren ten opzichte van
personen met een migratie-achtergrond. De openbare omroep bijvoorbeeld
hanteert de 4% norm op het vlak van het personeelsbeleid, dat staat
zelfs in de beheersovereenkomst. De VRT discrimineert dus, en werft aan
volgens racistische maatstaven, want het betekent onvermijdelijk dat men
voor ‘gekleurde’ kandidaten de lat lager zal leggen, anders haalt men
dat quotum gewoon niet. Voor mij allemaal niet gelaten, maar het werpt
wel een ander licht op het zogenaamde racisme- en discriminatieprobleem
Net
in de mediawereld is discriminatie schering en inslag: zo zit het
opinielandschap gewoon in mekaar, men sluit in en sluit uit. De
Standaard negeerde jarenlang opiniestukken van ondergetekende, tot ik
het opgaf. Vermoedelijk niet omdat ze slecht geschreven of impertinent
zijn, maar gewoon, nu ja, omdat het Sanctorum is. Moet ik me daarom
slachtoffer voelen? Bij Unia aankloppen? Helaas, ik ben een witte man
uit Oostende. Voor de rest bepaalt zo’n krant natuurlijk zelf haar
bandbreedte, en is het niet-publiceren van een tekst of het doodzwijgen
van een persoon een statement waar de lezer maar zijn/haar conclusies
moet uit trekken.
Mila
Een kwestie van integriteit
Conclusie:
Mensen moeten kunnen kiezen, dat is een grondrecht. Een maatschappij
die vrije keuzes belet, verliest alle veerkracht. Een liberaal als Bart
Somers moet zich daar maar eens over bezinnen. Respecteert men dat niet,
dan belanden we in de heksenjacht en de paranoia. We herinneren ons de
zaak Mila, in februari van dit jaar: een zestienjarige lesbienne uit
Grenoble die niet op de macho-avances van een moslim wenste in te gaan,
en aansluitend voor raciste werd uitgescholden, een discussie die via
Twitter escaleerde en waar vele geloofsbroeders van de afgewezene zich
mee moeiden. Het werd een staatszaak, en ongelooflijk maar waar: De
linkse feministen hielden zich gedeisd.
Zo’n
gevallen van doorgeslagen politieke correctheid bewijzen dat de
(anti-)discriminatielogica mensen in hun integriteit kan bedreigen. Soms
creëert het verbod op discriminatie regelrechte censuur en onvrijheid.
Komt daarbij dat beschermde minderheden zelf blijken uit te sluiten
vanuit hun culturele waarden. Een vrouw die een Marokkaans theesalon
niet binnen mag, bijvoorbeeld. Mijn buikgevoel zegt: dat ze die
mannenbastions dan links laat liggen, en misschien zelf een
‘alternatief’ theesalon begint. Poets wederom poets, succes verzekerd.
Hetzelfde denk ik zo bij de vrijmetselaarsloges die nog altijd vrouwen
weigeren: mancaves moeten kunnen, respecteer het protocol.
Johan Sanctorum
Geen opmerkingen:
Een reactie posten