1228
167 -DOORBRAAK
*
ZATERDAG 28 MAART 2020
*
VERENGELSING HOGER ONDERWIJS IS SLECHT AIDEE
*
VOOR GESCHRIJFSEL
*
Bij
al die geleerde uitleg, toch eerst de thermometer in eigen boezem
steken. Want men is, zo zegt men, zo dikwijls man, als men talen speken
kan. Buiten Oui et Non, Yes and No, Nein oder Ja. In Italiano is dat
dan: No lo so‘.
Dat
waren trouwens de eerste woordjes die ik daar leerde spreken. Ho Ho Ho,
Lo no so… Even oefenen en U kun meteen de trein op naar Napoli..
-
Ha
ja, ook ik spreek al eens wat anders dan die gewone dagdagelijkse,
moedertaal maar dat wil nog niet zeggen, dat er geen BASIS moet zijn. En
die basis is… de eigen moedertaal…Waarmee het allemaal begon.
-
On-verfranst,
on-verduitst, on-verengelst. Die talen… hoe intelligent, romantisch of
wereldberoemd die ook zijn, ze zijn de moedertaal van andere volkeren.
En dat schept.. afstanden…
Francofiel, Germanofiel, Anglofiel of Filo-waarheidsspreker: daar is een reukje aan…
*
VERENGELSING HOGER ONDERWIJS IS SLECHT IDEE
*
*
VEREBGELSIBG
*
Wetenschappers
vormen — vandaag nog meer dan vroeger — een universele gemeenschap. Het
ligt dan ook voor de hand dat resultaten van wetenschappelijk onderzoek
in internationale tijdschriften gepubliceerd worden om ze snel en
wereldwijd toegankelijk te maken. De voertaal van het merendeel van deze
tijdschriften is het Engels en daar is niets mis mee. Daarnaast hebben
Vlaamse onderzoekers de verantwoordelijkheid naar hun eigen gemeenschap
toe om hun resultaten ook in het Nederlands kenbaar te maken.
Engels ook als onderwijstaal
De
evolutie die we nu meemaken gaat evenwel verder dan louter het
openstellen van resultaten voor de wereldgemeenschap. In toenemende mate
wordt in het hoger onderwijs het Engels ook gebruikt als onderwijstaal
zelf. Hier is het belangrijkste argument de ‘internationalisering’.
Inderdaad komen naast uitwisselingsstudenten (voor een kortere periode)
steeds meer buitenlandse studenten naar Vlaanderen om hier een volledige
opleiding te volgen. De universiteiten spelen hierop in door
Engelstalige opleidingsonderdelen aan te bieden.
Naast
een natuurlijke reflex om aan deze nieuwe doelgroep kwaliteitsvol en
efficiënt onderwijs aan te bieden, zijn hier ook prestige en mercantiele
overwegingen in het geding. In deze ‘international classrooms’ zitten
ook Nederlandstalige studenten. Het is ontegensprekelijk een verrijking
voor alle partijen dat ze deze internationale ervaring kunnen opdoen.
Dat speelt weliswaar voor het ene vak meer dan voor het andere, maar de
balans is altijd positief. Dat Vlaamse studenten daardoor hun Engelse
taalvaardigheid en hun internationale competenties kunnen opkrikken is
mooi meegenomen.
Kwaliteitsverlies
Men
mag echter niet voorbijgaan aan het gevaar op kwaliteitsverlies:
doceren in het Engels vergt meer van de docenten en tegelijkertijd
moeten de studenten meer tijd en moeite besteden aan het verwerken van
de leerstof. Onderzoek toont aan dat er gemiddeld 20% rendementsverlies
is bij het verwerken van leerstof in een vreemde taal.
Vaak
wordt gezwaaid met een betere inzetbaarheid van onze afgestudeerden op
de internationale arbeidsmarkt. We mogen echter niet vergeten dat de
meeste afgestudeerden in eigen regio werk vinden. Voor een aantal
beroepen is het gebruik van het Nederlands primordiaal. Denken we maar
aan leraren, notarissen, artsen. Bovendien liggen op de Belgische
arbeidsmarkt de eisen qua taalvaardigheid doorgaans hoog, maar onderzoek
hierover leert dat de taalvaardigheid bij de studenten jaar na jaar
afneemt.
Vrees voor een duale maatschappij
Engelstalig
onderwijs werkt ook drempelverhogend: jongeren uit armere
sociaaleconomische milieus worden benadeeld omdat ze veelal van thuis
uit geen stimulans kregen om Engels te leren via buitenschoolse
activiteiten en/of omdat ze geen bijkomende taallessen kunnen volgen.
Jongeren met een migratie-achtergrond, die grote inspanningen hebben
geleverd om het Nederlands te beheersen, moeten weer een extra hobbel
nemen
Nederland is geen gidsland
Om
de gevaren van verengelsing in het hoger onderwijs aan te tonen, wordt
in Vlaanderen vaak verwezen naar Nederland, maar we mogen niet vergeten
dat Nederland in Europa een buitenbeentje is: ruim 30% van de
bacheloropleidingen is Engelstalig en voor de masteropleidingen is dat
75%.
Het meest extreme voorbeeld is Twente waar vanaf 2020 de campus volledig Engelstalig is
In
sommige Nederlandse universiteiten is Engels bovendien de omgangstaal:
bestuurlijk, administratief en naar de buitenwereld toe. Het meest
extreme voorbeeld is Twente waar vanaf 2020 de campus volledig
Engelstalig is.
Niet méér Engels maar beter Nederlands
Is
het Engels nu een noodzakelijk kwaad? Helemaal niet. We moeten er
alleen op toezien dat het gebruik van het Engels het Nederlands niet
verdringt en er toe leidt dat het Nederlands een tweederangstaal wordt.
Dan dreigt het Nederlands als wetenschapstaal te verschralen en
geleidelijk te verdwijnen. Daarom moeten we er actief voor ijveren dat
het hoger onderwijs ook werk maakt van een degelijk taalbeleid voor het
Nederlands. We moeten onze taal verzorgen, koesteren en promoten als
instructie- en voertaal in ons hoger onderwijs.
Laten
we de universitaire wereld herinneren aan de jarenlange strijd van de
Vlaamse Beweging, die pas na honderd jaar België in 1930 een
Nederlandstalige universiteit in Gent konden afdwingen. Past hier geen
respect en waardering voor wie dit hebben verwezenlijkt?
Dirk Van Besien e.a.
Ondertekend door:
- Dirk Van Besien, Algemeen Voorzitter Marnixkring
- Ghislain Duchateau, Vicevoorzitter Vereniging van Vlaamse Academici (VVA) en coördinator werkgroep Taal en Onderwijs VVA
- Prof Godelieve Laureys, President Orde van den Prince
- An De Moor, Voorzitter vzw Beweging Vlaanderen-Europa
- Prof Matthias Storme, Directeur Instituut voor Handels- en Insolventierecht KUL
- Paul Becue, Algemeen Voorzitter VVA
- Jan Roukens, Voorzitter Stichting Nederlands (Amsterdam-Brussel)
- Prof Frank Fleerackers, KUL
- Prof em. Eric Ponette, Werkgroep Taal en Onderwijs VVA
- Willy De Waele, Voorzitter Overlegcentrum van Vlaamse Verenigingen OVV
- Wim De Wit, Voorzitter IJzerwake
- Ivo Coninx, Algemeen Voorzitter Vredesvereniging VOS
- Prof em. Jozef Devreese
- Hugo Maes, Algemeen Voorzitter Vlaamse Volksbeweging VVB
- Hilde Roosens, directeur VVB
- Dr Geert Debruyne, Voorzitter Vlaamse Artsenvereniging VAV
*
NA GESCHRIJFSEL
*
Wil
ik hier en u eens verklappen welke de dringenste redenen waren om toe
te geven aan de nostalgie om na 16 jaar Italië ‘Heim ins Reich’ terug te
komen leven? Ja Ja, de portemonnee en de santé, dat weet elkeen. Non
‘exagerare’, dat hadden we daar geleerd. En ook, ouder worden doet men
nu eenmaal niet alleen…
Ja, naast de dichte contacten met de (weinige) overige gezinsleden, was daar sopra tuto
ons sappig en o zo vertrouwd in de oren klinkend eigen streek-dialect.
Dat had ik daar het meest gemist. Af en toe, bij een van onze korte
‘overtochten’, was het de hemel op aarde de mensen bezig te horen in hun
gewone doen. Je maakte dat het best mee met gesloten ogen.
Kinderstemmen. Vrouwenstemmen. Mannenstemmen. Het was precies o die
allemaal dichte bloedverwanten waren die wederzijds dolgelukkig waren
met elkaars nabijheid. En dan was Italië telkens even weer o zo ver weg.
Zalig was dat.
Net
als ’n vleugje rode wijn tegen het gehemelte als de avondstilte
neerdaalt. En er iemand naast je is, die er al lang niet meer is,
fluisterend zegt, dat ‘-t avond is. En rustensrecht!
En nu, na amper twee jaar terug zijn, en met al die miserie daar en hier, is het bijna omgekeerd…
Ja,
de Geest is rap heen en terug, maar dat oude lichaam, hé. Dàt, maar
ook, dat er tussen droom en daad, wetten in de weg staan, en praktische
bezwaren..
A
la vostra, Italia. Jij hebt Dante en Boccacio. Wij hebben de Van Eyck’s
en Meesters als Guido Gezelle. Pandomie of nie, ’n verschil en is er
nie…
Geen opmerkingen:
Een reactie posten